τα καλότυχα βουνά κι ο κυρ Σωκράτης...

όμορφη μέρα. έτσι όπως είναι δικές μας όμορφες μέρες εδώ πάνω. ανταριασμένη, με μια αιώνια βροχή. άλλο μπλέ στα σύννεφα, αλλιώς το πράσινο των δέντρων. πίττα του Φιλοπρόοοδου Συλλόγου Πολυδροσιτών το πρωί στο καφενείο του χωριού - 25 τα κομμάτια, τόσοι μαζεύτηκαν κυριακάτικα, τις καθημερινές είναι λιγότεροι. μετά με το Λουκά μεταγραφές ψηφιακών ηχογραφήσεων από την 6η Διεθνή Συν'αντηση πΟλυφωνικού Τραγουδιου-2004. Σήμερα μεταγράψαμε τις συναυλίες στο Παλιό Μαυρονόρος, στο Δολό, στα Κτίσματα. Ακούω 4 χρόνια μετά τις καταγραφές και νιώθω καλά, νιώθω γεμάτος. κάτι κάναμε τόσα χρόνια. μόνο η συναυλία στο Δολό, μια από τις πάνω από εκατό τόσων χρόνων του Φεστιβάλ, είναι από μόνη της αριστούργημα. κι ας την κάναμε δίχως μία! μας κάλυψαν μόνο φαϊ και ύπνο των συγκροτημάτων. κι όταν πήγαμε για φαϊ μια μακαρονάδα, κι όταν πήγαμε για ύπνο τεράστιοι σκορπιοί στα αποχωρητήρια να μας τρέπουν σε φυγή από το οικοτροφείο της γειτονικής Πωγωνιανής. Κι όμως ήταν όνειρο! Πρώτα από όλα ο ΗΛΙΑΣ ΚΟΥΡΟΣ-για χάρη του την κάναμε την εκδήλωση. Μετά η "ΧΑΟΝΙΑ", το "ΗΝΟΡΟ", ο ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΑΚΡΗΣ στην γκάιντα, ο Θωμάς ο αλβανός στην άλλη γκάνιτα, ο ΖΑΜΠΑΣ σε σόλο βιολί, οι VAU DOUDOLEY σε δύο τραγούδια. Η "Μαριόλα" μόνο με τον ΚΟΥΡΟ και συνοδεία το βιολί, υπέροχη! Το "ΗΝΟΡΟ" παράξενο για πολυφωνικό κι ωστόσο αν το ακούσεις καλά έχει πολύ πολυφωνικό μέσα του-άκουγα το "ΑΜΜΟΝ ΑΜΜΟΝ ΠΗΓΑΙΝΑ" και είχε πολύ δουλειά μέσα του. Η "ΧΑΟΝΙΑ"- 5 μέλη της τότε εκεί- υπεράσπισε με αγάπη και ψυχή ό,τι τραγούδησε. Ακούω την ηχογράφηση κι ανακαλώ εικόνες, αισθήσεις. Αντίκρυ, σα νάναι τώρα, η ΦΑΝΗ ΔΗΜΟΠΟΥΛΟΥ, η κυρά από την Πωγωνιανή που σε αυτή χρωστάμε ακούσιά της το ξεκίνημα του ταξιδιού με τον Αντώνη κάπου στο 1993... Δίπλα σα νάναι τώρα ο ΚώσταΛώλης, πάντα με μια ζεστή κουβέντα και το ματάκι παιχνιδιάρικο. Ακούω και συγκινούμαι, αν μόνο στο Δολό ακούστηκε τέτοια μουσική-σε μια εκδήλωση εκ των ενόντων και λιτές συμμετοχές- ε, τότε, αξίζει να κάνουμε παρανάλωμα τα καλοκαίρια μας όλα αυτά τα δέκα χρόνια.

Ξεκινάει η μεταγραφή της συναυλίας στα Κτίσματα με πρώτο το πολυφωνικό των Κτισμάτων. Ο κυρ Σωκράτης προλογίζει το "ΚΑΛΟΤΥΧΑ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΒΟΥΝΑ" και ...παθαίνω! Λέει απλά μια φράση πριν ξεκινήσει, "τα βουνά είναι καλότυχα, εμείς φεύγουμε, αυτά μένουν"! Κι αρκεί να νιώσω τη φωτιά μέσα μου και τα βουνά τριγύρω να χορεύουν (κι ακόμη δεν ήπια τσίπουρο κι ακόμη δεν κοιμήθηκα δύο μέρες τώρα...)

Αντάρα έξω και στην ψυχή μου ήλιος! Νάναι καλά τα βουνά κι όσοι στέκονται στο ύψος τους.

να και μια παραλλαγή του τραγουδιού "ΚΑΛΟΤΥΧΑ ΕΙΝ'ΤΑ ΒΟΥΝΑ" που μας ταξιδεύει σε άλλους δρόμους για να συναντήσει ένα τραγούδι από τη Θράκη. το θέμα του ίδιο με το "ΠΡΑΜΑΤΕΥΤΗΣ ΚΑΤΕΒΑΙΝΕ" που δισκογράφησε η ΔΟΜΝΑ ΣΑΜΙΟΥ στη συναυλία της στο ΜΕΓΑΡΟ ΜΟΥΣΙΚΗΣ. ένας κατά λάθος αδελφοσκοτωμός, η αναγνώριση και η μετάνοια, κοινό θεματικό μοτίβο στα δύο τραγούδια. εδώ η μεταγραφή έγινε από τη συλλόγή του ΧΑΣΙΩΤΗ, μια από τις παλαιότερες κι εγκυρότερες συλλογές ηπειρώτικου τραγουδιού. ηχογράφησή του δεν έχουμε συναντήσει...
το θυμάμαι αχνά να το τραγουδάει ο παπούς μου κάτι κυριακάτικα μεσημέρια στη Μακεδονίας, δρόμο στη Βάθης. ήταν η μόνη ώρα που τον έβλεπα-φούρναρης, ξύπναγε νύχτα για να ζυμώσει ...

Ο ΑΔΕΛΦΟΣ ΚΑΙ Ο ΓΙΑΝΝΗΣ
(Καλότυχα μωρέ βουνά)

Καλότυχα μωρέ βουνά, και σεις κρύες βρυσούλες,
Όπου κλέφτες δεν έχετε, και κλέφτες δε φορείτε•
το λόγο δεν απόσωσε, το λόγο δεν απόειπε,
πρώτος κλέφτης τον άρπαξεν, ο πρώτος αδερφός του,
μαύρο μαχαίριν έβγαλε και στην καρδιά το βάνει,
κι αφόντας τον ελάβωσε κάθεται και ρωτάει•
- Καλέ μ’ πουθ’ είν’ τα τόπια σου, και πούθε τα πατρικά σου;
- Η μάνα μου Σεργιώτισα, κι αφέντης μου Πολίτης,
είχα και Γιάννην αδερφό, ‘σηκωθεί πρώτος κλέφτης•
και τότες τον εγνώρισε όπου ήταν αδερφός του,
στην αγκαλιά τον άρπαξε και στο γιατρό πηγαίνει•
- Γιατρέ, πολλούς εγιάτρεψες, σφαγμένοι, λαβωμένοι,
ακόμα αυτόν τον νιούτσικο θέλω να τον γιατρέψεις.
- Εγώ πολλούς εγιάτρεψα, σφαγμένοι, λαβωμένοι,
άμα τούτος ο νιούτσικος δεν έχει γιατρεμόνε•
εχ’ αδερφίτσα χαντζαργιά, μέσα στα φυλλοκάρδια.

-1-
Ποιος έχει χείλη να το πει
Του Γιάννη το τραγούδι
Ψηλά σε κείνο το βουνό
Βοσκούσε τα μουλάρια
Βοσκάει μουλάρια δεκαοχτώ
Και μούλες δέκα πέντε
Και τραγουδούσε και έλεγε
Και τραγουδάει και λέει
Χαρά σε τούτα τα βουνά
Χαρά σ’ αυτή τη δάση
Ούτε κλέφτες κούγονται
Ούτε και χαραμήδες
Τον λόγω δεν απόσωσε
τον λόγω δεν απόειπε
Γιάτοι οι κλέφτες που’ρχοντε
Του παίρνουν τα μουλάρια
-κλέφτες μη μου τα παίρνετε
Τα έρημα μουλάρια
Κείμαι ο μαύρος ο φτωχός
Μικρός και ορφανευμένος
- τι λέει το κουτόπλασμα
Τι λέει το χαμένο
Δεν κλαίει τι κεφάλι του
Μα κλαίει τα μουλάρια
Και το σπαθί του έβγαλε
Ο πρώτος καπετάνιος
Μια μαχαιριά του τράβηξε
Μες το δεξί του πλάτη
Κάθεται και ρώταγε
Κάθεται τον ρωτάει
-πες μου πούθε είναι η μάνα σου
Πούθε ο πατέρας
-η μάνα μου είναι από το Βρυό
Πατέρας από τη Δίβρη
-πές μου πως ονομάζεσαι
Και πόσα αδέρφια είστε
-τρία αδερφάκια είμαστε
Ο πρώτος είναι μπακάλης
Ο δεύτερος στην κλεφτουριά
Έχει δώδεκα χρόνους
Εγώ είμαι ο Γιάννος ο μικρός
Βοσκάω τα μουλάρια
-εσύ είσαι ο αδερφούλης μου
Ο πολυ αγαπημένος
Έσκυψε τον εφίλησε
Με την καρδιά καμένος
Στην αγκαλιά τον άρπαξε
Και στον γιατρό τον πάει
-εσείς γιατροί γιατρεύετε
Κομμένους λαβωμένους
Γιατρέψτε τον αδερφούλη μου
Τον πολυ αγαπημενο
-εμείς γιατροί γιατρεύουμε
Κομμένους λαβωμένους
Αυτή είναι αδερφο χαντζάρια
Και γιατρειά δεν έχει
Το σπαθί του έβγαλε
Στους ουρανούς το ρίχνει
Στους ουρανούς το πέταξε
Και στη καρδιά του ευρέθη
-μαστώροί που δουλεύετε
Του Γιάννη το κιβούρι
Καμείτε το βαθύ πλατύ
Να πάρει δυο νομάτους
Και από τη δεξιά μεριά
Αφήστε παραθύρι
Να μπαίνει ο ήλιος του Μαγιού
Του Αύγουστου φεγγάρι
Να βλέπω τα συντρόφια μου
Πως ρίχνουν το νισιάνι
Να τραγουδάνε οι όμορφες
Να κλαιν’ τα παλικάρια

Αρχείο Χρήστο Γιάννη
Το τραγούδι γράφτηκε ακριβώς όπως μας το είπε:
Αθηνά Γκαμπέση 5 Οκτωβρίου 1985 Γλύνα