οι "ΧΑΟΝΙΑ" στο πέρασμα του χρόνου...

12 χρόνια για ένα μουσικό σχήμα δεν είναι και λίγα. ιδιαίτερα, μάλιστα, για ένα σχήμα νέων ανθρώπων με κοινή αγάπη για ένα σπάνιο μουσικό είδος, το πολυφωνικό τραγούδι. το πολυφωνικό σύνολο "ΧΑΟΝΙΑ" δημιουργήθηκε το καλοκαίρι του 1996. ο αρχικός του τετραμελής πυρήνας γρήγορα εμπλουτίστηκε και έκτοτε διαρκώς ανανεώνεται. οι αιτίες της σχετικής ρευστότητας της σύνθεσης πολλές. ανάμεσά τους η αντοχή στο είδος, η αντοχή στη συλλογικότητά του, τα όρια της κοινότητας επιλογών και διαδρομών, η εξέλιξη των αναγκών που άλλοτε συγκλίνουν και άλλοτε αποκλίνουν, η φυσική ανάγκη ανανέωσης στην ερμηνεία. κάποια όρια στο εγχείρημα της "Χαονίας" είναι αντικειμενικά, κάποια υποκειμενικά. η "ΧΑΟΝΙΑ" επέλεξε να κινηθεί περισσότερο σαν ένα ανοιχτό σύνολο παρά σαν μια σχηματοποιημένη συλλογικότητα. η "Χαονία" επέλεξε να κινηθεί με το πάθος αλλά και τις αδυναμίες των ερασιτεχνών, αποστρεφόμενη οποιαδήποτε προοπτική επαγγελματικής ενασχόλησης με το τραγούδι. στην πλύχρονη διαδρομή της τέθηκε μπρος σε σχετικά διλήμματα αρκετές φορές. πολλές φορές η απάντηση ήταν όχι στη βάση της συνειδητής, συλλογικής επιλογής αλλά απόρροια των υποκειμενικών δυνατοτήτων της εκάστοτε σύνθεσης και, συνακόλουθα, ποιότητας του πολυφωνικού συνόλου. οι καλές στιγμές, έτσι, σπάνια είχαν την απαιτούμενη συνέχεια για την αναβάθμιση στη λειτουργία και στην ερμηνεία. στο μεταξύ ο χρόνος, τα χρόνια, περνάνε.

όσο και να ανανεώνει τη σύνθεση της η "Χαονία", ο μέσος όρος αντικειμενικά διολισθαίνει με αυξητικές διαθέσεις. παρά το ανήλικο των 12 χρόνων της η "Χαονία" ξεπερνά πια σε ηλικιακό μέσο όρο τα 30 χρόνια. αυτό επιδρά πολλαπλά και αντίρροπα. οι αυξημένες υποχρεώσεις των μελών του συνόλου δεν επιτρέπουν τις διπλές εβδομαδιαία πρόβες των πρώτων χρόνων, το συχνότερο μάλιστα ούτε τις εβδομαδιαίες. αυτό αιτιολογείται και από τη σχετικά αυξημένη αυτοκτίμηση των μελών και ίσως και του σχήματος που ασυνείδητα οδηγεί σε μια υπολανθάνουσα ψευδαίσθηση αυτάρκειας. από την άλλη, η ηλικιακή ωρίμανση κομίζει και μια σχετική ωρίμανση στις φωνές και την αλήθεια τους στις θεματικές του πολυφωνικού τραγουδιού. το σφρίγος και η ρώμη παραχωρούν σταδιακά τη θέση τους, σε μια διαρκή διαλεκτική, στο σχετικά περισσότερο ουσιώδες και, ενίοτε, στο ρίγος στην ερμηνεία.... οι φωνές απηχούν σιγά σιγά το πέρασμα του χρόνου σε μια άδηλη προσομοίωση στις άλλες φωνές που στα χνάρια τος ιχνηλατούμε. μια άλλη παράμετρος που σχετίζεται με τη διαρκή ανανέωαη της σύνθεσης είναι η επακόλουθη διαφορά γνώσης και εμπειρίας των μελών που επιδρά και στους όρους συλλογικότητας στη λειτουργία του συνόλου. Η ανανέωση εδράζεται στη λειτουργία του Εργαστηρίου Πολυφωνίας και οι όροι μαθητείας, αμφίδρομα, επηρεάζουν και τη "Χαονία", υποκαθιστώντας τη διαρκώς ζητούμενη αλλά και αναγκαία συνθήκη της συλλογικότητας.

Η ενασχόληση των πρωτεργατών του σχήματος με τη δημιουργία και τη διοργάνωση του Διεθνούς Φεστιβάλ Πολυφωνικού Τραγουδιού επέδρασε αναπόφευκτα και πολύτροπα στη λειτουργία και στην εξέλιξη της "Χαονίας". Από τη μια το σύνομο συγκρατήθηκε στην προβολή του για να διασφαλιστεί η αντικειμενικότητα στην προβολή άλλων σχημάτων και συνόλων. Από την άλλη ο συχνωτισμός με τόσους διαφορετικούς ομίλους και τρόπους πολυφωνικού τραγουδίσματος διαμόρφωσε ένα ευρύτερο πλαίσιο έρευνας και εργαστηρίου από το οποίο άντλησε υλικά στην εξέλιξή της και η "Χαονία". Αυτό ευνόησε την ουσιαστική ανανέωση του συνόλου μέσα από το ίδιο το ρεπερτόριό του και όχι μέσα από την εναλλαγή μελών. Τα μέλη του βρέθηκαν σιγά σιγά με υλικά-χρυσάφι στη διάθεσή τους-επιτόπιες και αρχειακές ηχογραφήσεις, τακτικές συναντήσεις με τους αυθεντικούς ερμηνευτές της ηπειρώτικης πολυφωνίας και μαθητεία κοντά τους. Το πόσο αξιοποίησε πραγματικά το σύνολο την αξία και τον πλούτο τέτοιων υλικών και τέτοιων συνθηκών είναι σίγουρα αποτιμητέο με τρόπο κριτικό αλλά και αυτοκριτικό. Οι αναφορές της "Χαονίας" εξελίχθηκαν παράλληλα με τη διεύρυνση των θεματικών αναφορών του Διεθνούς Φεστιβάλ Πολυφωνικού Τραγουδιού. Η σταδιακή ενσωμάτωση των πολυφωνιών του Βώλακα Δράμας και της ελληνόφωνης Κάτω Ιταλίας είναι ένα μέτρο μιας τέτοιας εξέλιξης. Ένα άλλο -το πλέον πρόσφατο που εσχάτως δοκιμιακά υλοποιείται- η ερμηνευτική συνάντηση του σχήματος με αυθεντικούς ερμηνευτές της ηπειρώτικης πολυφωνίας.

Ξεκινήσαμε με τη συνάντηση με τον ΗΛΙΑ ΚΟΥΡΟ, νέο βοσκό από το Δολό. Η συμμετοχή του, λόγω ηλικιακής αναλογίας, έγινε στο πλαίσιο του ίδιου του σχήματος και όχι στα όρια που προδιαγράφει μια σνεργασία. Πρόσφατα συναντηθήκαμε με το ΒΑΓΓΕΛΗ ΚΑΡΕΤΣΟ από το Χλωμό που συμμετέχει σαν γυριστής ή κλώστης στις φετινές εμφανίσεις μας. Χθες μόλις δοκιμάσαμε μια κοινή εμφάνιση με το ΔΗΜΟ ΔΕΔΕ και την κυρά του, ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΔΕΔΕ, στην "ΑΛΛΗ ΟΧΘΗ". Το αρχικό παραξένισμα για εμάς τους ίδιους, το σμίξιμο φωνών δίχως το χρώμα του τόπου, την οσμή της ρίζας, με φωνές της πέτρας- άρρηκτες από το τραγούδι τους, υποχωρεί μπρος σε μια διαδικασία που εκκινεί αποκαλυπτικά για όλους μας. Με τη συνάντηση αυτή θα ασχοληθούμε σταδιακά σε τούτο το σημείωμα που καθημερινά θα εμπλουτίζεται με νέες σκέψεις περιμένοντας και τις δικές σας....

θα συνεχίσω να γράφω τις σκέψεις μου σταδιακά, καθημερινά....